Bestoft

In de hete zomer van 1974 was ik in Rome op bezoek bij een vriend van mijn ouders. Hij was filosoof en priester en had een hoge functie binnen het Vaticaan, een omgeving die hij fascinerend vond, maar tegen de autoritaire starheid ervan voelde hij ook weerzin: “Het duurt zeker nog een eeuw voordat er hier wat verandert dat van wezenlijk belang is.”
Een halve eeuw geleden is het en ik dacht er vaak aan terwijl ik de afgelopen dagen van alles las over de overleden paus. Ik ben altijd geïnteresseerd in mensen die door veel andere mensen als geestelijk leider worden beschouwd en dan vooral in de inspiratie van dat leiderschap, wat het veroorzaakt, wat het verandert. Over de doden niets dan goeds, zeker over deze dode niet, maar toch denk ik: wat is nu uiteindelijk zijn betekenis?
In deze krant stond gisteren `paus voor de kwetsbaren’. Ja, zijn solidariteit met de kwetsbaren zal troostrijk geweest zijn, maar wat hebben ze eraan gehad? Het bleven woorden en symbolische gebaren, maar daden, nee, nooit echt.
Hij sprak zich uit tegen het geweld in de wereld, net als zijn voorgangers, maar op volle kracht zijn invloed aanwenden wat aan dat geweld te doen, nee, nooit echt.
Denkend aan de woorden van de vriend van mijn ouders besef ik dat hij dat waarschijnlijk ook niet kón als gevangenge van een bestoft en krakend keurslijf. Zijn positie viel niet te benijden, ook niet die van zijn opvolger, over wiens benoeming al de doffe glans van ten dode opgeschreven idealen hangt, hoe mooi alles ook klinkt.
Die opvolger mag meteen nadat hij bekend is gemaakt, even in `het huilkamertje’ gaan zitten om na te denken over wat het zojuist is overkomen.
Zo’n kamertje willen we allemaal wel!