Fris

Voor me ligt een brief van het televisieprogramma Nieuwsuur. Daarin zal ik kort in beeld komen, met nog vijf andere collega’s. Dat is vandaag voorbij, maar terwijl ik dit schrijf nog niet. Een opname wordt vooraf gefilmd, de andere is rechtstreeks. Voor dat laatste moment zal iemand ons `bijpoederen’. En ook is er de mogelijkheid je even op te frissen.

Lang geleden dat ik dat woord heb gebruikt, opfrissen. Ik doe mijn best er altijd zo fris mogelijk bij te lopen, maar zeg zelden dat ik me ga opfrissen. Komt ook doordat ik niet helemaal zeker ben van de betekenis van het woord.
Ik hoorde het voor het eerst toen ik een jaar of vijf was. Tante Door was op bezoek, een tante die nogal deftig deed. Ze wilde liever Dorothé genoemd worden, maar dat deed niemand, daarom had ze een bittere trek rond haar linker mondhoek. En die zei het. Dat ze zich even ging opfrissen dus. Ze sprak het woord streng uit en ik was benieuwd hoe ze terugkwam in de huiskamer. Natte haren, rode wangen, beetje zeep bij de oren. Dat verwachtte ik, maar dat was dus niet zo.
Ik informeerde bij mijn vader hoe het precies zat. Hij zei dat ze moest plassen. Ik vroeg waarom ze dat dan niet zei. Mijn vader antwoordde dat tante Door sommige woorden liever niet gebruikte, dat ze daarom `opfrissen’ zei. Nogmaals, ik was vijf, maar voelde toen al enige weerstand tegen alles wat het leven gecompliceerder maakte dan strikt noodzakelijk.
Ik vroeg of ik ook opfrissen moest zeggen als ik naar de wc wilde. Mijn vader zei dat ik dat niet in mijn hoofd moest halen. Ging ik onmiddellijk over nadenken: waarom tante Door andere dingen in haar hoofd haalde dan ik. Misschien omdat ze ouder was. Ik ben zelf inmiddels ouder dan toen en ga het straks zeggen: dat ik me even ga opfrissen. Benieuwd hoe dat voelt. En hoe mijn charmante gezelschap dat beleeft. Daarna laat ik me lekker bijpoederen. Van top tot teen.