Bijzaken

In de tijdschriftenwinkel hier om de hoek staan al twee weken vier kerstbomen in de etalage. Geen grote kerstbomen, maar toch: kerstbomen. Popelend opgetuigd, dat ook nog. Normaal – wat is normaal?- zou dit tafereel me onrustig stemmen, zelf geïrriteerd. Ik ben tégen pepernoten in september, oliebolkramen vóór 1 november en paashazen in januari. Ik vind dat zo de loop van het jaar verstoord wordt. Al die dingen boeten ook aan betekenis in, hun uitstraling verpietert. Het is ook alsof we de dagen waarom het gaat, minder serieus nemen, alsof we ons liever bezighouden met alles wat eromheen hangt, met de bijzaken, ook al zijn er mensen die de kerstboom beslist geen bijzaak vinden. Gistermiddag laat stond ik voor de tijdschriftenwinkel. Het begon al avond te worden. De schemering was nat en kil. Iedereen op straat leek haast te hebben. En ik keek naar de vier kleine kerstbomen en hun vroege manifestatie irriteerde me ineens niet meer. Misschien kwam dat ook doordat ik kort daarvoor beelden uit Brussel had gezien, van de Grote Markt, met die ene kolossale kerstboom en een eindje verder, in hetzelfde beeld, een roerloos pantservoertuig. (In de ruim dertig jaar dat ik columns schrijf, is dit de eerste keer dat ik `pantservoertuig’ noteer.) Als ik dat zie, die kerstboom met het pantservoertuig, word ik een beetje pathetisch en denk: dat is ons Europa aan het einde van 2015. Nooit denk ik `ons Europa’, omdat ik niet weet waaraan ik dan moet denken. Maakt die grote kerstboom daar midden op de markt, de kleine kerstbomen in de etalage van de tijdschriftenwinkel alles onschuldiger? Kan dat? Vorige week kreeg ik van een vriendin een vogeltje cadeau dat je in de kerstboom moet klemmen, een broos lichtblauw vogeltje met een witte veer als pluimstaart. Het hangt aan het snoer van de lamp op mijn bureau. Ook dus een vleugje Kerstmis. Maar eerst 5 december! Alsjeblieft eerst 5 december.