Harpje

De afgelopen dagen keek ik tussen de bedrijven door naar conferences van Henk Elsink die vorige week vrijdag overleed. Ik herinnerde me niet of ik zijn werk leuk vond. Tot het bericht van zijn dood had ik trouwens nooit meer aan hem gedacht, wat helaas wel wat zegt. Ik houd immers van oud amusement, zeker uit de jaren zestig toen er veel vaker gezamenlijk televisie gekeken werd. Van dat laatste ben ik niet helemaal zeker, maar die sfeer was er wel (`stil op straat’). Als ik me in dat oude amusement verdiepte, kwam Henk Elsink nooit in beeld.
Nu zag ik weer De bom, De Lift en Harm met het Harpje. En ik wist weer dat ik de eerste keer soms moest lachen, maar de tweede keer nauwelijks. In de herhaling vond ik het zo matig omdat je sterk merkte hoe hij een bepaald effect teweegbracht. Je mag dat wel een beetje zien, bijvoorbeeld de timing van Toon Hermans, maar niet al te erg. Ja, ik moet het anders zeggen, je moet altijd het gevoel hebben dat iets voor het eerst gebeurt. Dat is moeilijk, maar dat is de kunst.
Blijkbaar was er kritiek op de homoseksueel die hij in Harm met het Harpje opvoerde, maar volgens mij zag iedere homoseksueel er in het amusement van toen zo uit. Je had in die dagen de sympathieke Albert Mol. Hij hoefde niet de homoseksueel te spelen, want hij was het, en hoe. En die deed het allemaal voor. Veel in het amusement was stereotiep: de feekserige schoonmoeder, de Surinamer met een moddervette W, de partnerloze op seks beluste jonge vrouw, de contactgestoorde wetenschapper, de Limburgs pratende pater. Dat kan allemaal niet meer, ook omdat het niet meer werkt. Misschien jammer. Misschien was alles onschuldiger. In Engeland zijn ze er nog steeds gek op.