Toen ik eergisteren de Belgische koning zijn nogal matige afscheidstoespraak hoorde voorlezen, moest ik ineens denken aan Boudewijn Büch die al bijna elf jaar dood is. Ik vroeg me af hoe ik tijdens zo’n toespraak bij hem belandde, dacht na over de werking van herinneringen en sn... lees meer
Jano van Gool
In de Pers
Recent
Er zijn nog geen toneelstukken toegevoegd
Krampachtig
In een gebouw in Arnhem staat een kluis met daarin de eindexamenvragen, gemaakt door leraren die niet met hun naam in de krant willen, zo geheim is hun werk. Als ik het goed begrijp, gaat die kluis vandaag open. Dit jaar heb ik voor het eerst geen last van nare examendromen. Dus dat er iemand van het ministerie van onderwijs opbelt: `Meneer Verbogt, we gaan dat eindexamen van u eens he-le-maal overdoen. En vlug een beetje.’ Wel herinner ik me dat ik verzette tegen die examenvragen. Deze herinnering wordt fel verlevendigd door dat gebouw in Arnhem. Met die kluis. In mijn eindexamentijd vroeg ik me al af wat ik eraan had, antwoorden krampachtig uit mijn hoofd te leren. Ja, je toonde aan dat je dat kón. Maar misschien was het handiger te weten waar ze kon vinden als je ze nodig had. De wijsneus in me vond dat het vooral ging om inzicht. Toen ik me later op de universiteit verdiepte in kunstgeschiedenis en mijn eerste examen deed, gooide de hulprofessor foto’s op tafel, foto’s van schilderijen, beelden en gebouwen. Ik moest met namen en jaartallen komen, maar wilde liever praten over wat een kunstwerk veroorzaakte in de tijd waarin het werd gemaakt, en in mij. Dat was echter niet de bedoeling. Ik stopte met kunstgeschiedenis. Als ik tegenwoordig met een vraag zit, kan het internet me in een paar seconden op mijn wenken bedienen. Daar maak ik echter niet altijd gebruik van. Liever kom ik er zelf achter. Wat mij betreft werkt dat beter, dus niet iets metéén weten, maar het te weten kómen. Dat is meer dan weten.
Columns
-
-
Misschien zijn op televisie programma’s over auto’s nog wel te doen, want dan zie je ze tenminste en ook de omgeving waar ze doorheen rijden, maar op de radio hebben ze op mij een erg saaie uitstraling. Ik luister er soms naar in de auto. Kan wel een andere zender opzetten, maar... lees meer
-
Wie denkt er nog weleens aan de cabaretier Bert Klunder die zeven jaar geleden erg jong overleed? Ik wel, want ik kon zéér met hem lachen. En die mensen vergeet je nooit. In een theater in Alkmaar herdachten we hem toen, een bijeenkomst vol vrolijke melancholie. Maarten van Rooz... lees meer
-
Als ik lees over de mazelen en de `Biblebelt’ en wat God wil en wat niet, probeer ik het simpel te houden, want zo is alles het best te begrijpen. Vooral niet verontwaardigd doen, want dat helpt niet, bijna nooit trouwens – meestal is verontwaardiging een vorm van onmacht. Aller... lees meer
-
Als ik zeg `mijn hele leven lang’ heb ik het over mijn leven vanaf het moment dat ik erover na begon te denken. Te groot woord, nadenken. Ik moet zeggen vanaf het moment dat ik reageerde op wat er om me heen aan de hand was. Nee, ook niet goed, want dat doe je meteen. Vanaf het... lees meer
-
Het kan nuttig zijn een lijstje te maken van alles wat ik niet wil weten. Heilzaam voor de psychische hygiëne. Misschien is het niet eens een lijstje, maar een lijst. Ik moet er hoe dan ook regelmatig naar kijken om me automatisch voor sommige prikkels af te sluiten. Dat is hier... lees meer
-
Tijd geleden sprak ik een hoge militair met een wilskrachtige snor die graag nog hoger wilde worden en de verwachting uitsprak dat `ze er binnenkort wel een ster bij gaan smakken’. Vond het raar gezegd. Ik hoorde een vaak bekroond documentairemaker een keer losjes beweren: `Ja,... lees meer
-
Gisteren reed ik bijna twee meisjes aan. Zij zaten op de fiets, ik in de auto. Ik zeg niet snel dat ik ergens niets aan kon doen, maar nu wel. Ze voerden een gesprek dat al hun aandacht opeiste, en leken zich niet bewust van een omgeving, in dit geval een kalme straat vol stral... lees meer
-
Jaar of wat geleden onderging ik in een ziekenhuis een krachtig optreden tegen een niersteen. Na de behandeling, die effectief was, moest ik in de spreekkamer van de uroloog komen. Die evalueerde de gang van zaken en sloot af met: `En denk erom, véél drinken, meneer Verbogt!’ Ik... lees meer
-
Waar het was, zeg ik niet, want ik heb het gevoel dat het een plek is die geheim moet blijven. Waarom ik dat voel, weet ik ook niet. Maandje geleden was ik ergens waar ik een bevriend schrijfster tref die ik daar niet verwacht, en ik zeg wat je in zulke omstandigheden altijd zeg... lees meer
-
Van dagen van grote historische betekenis herinner je je waar je was, toen de betekenis van zo’n dag tot je doordrong. Ik heb het niet over ons persoonlijk leven, maar over gebeurtenissen die de wereld veranderden, en onze kijk op de wereld. In mijn leven waren het er drie. De e... lees meer
-
De meeste resultaten van wetenschappelijk onderzoek geloof ik. Daar kleeft een risico aan, maar dat neem ik erbij. Groente lééft nog bij de groenteboer! Is onderzocht. Weliswaar ver weg in Amerika, maar een levensmiddelentechnoloog van de Wageningen Universiteit bevestigt het. (... lees meer
-
Over een paar weken liggen de eerste pepernoten alweer in de schappen van de supermarkt, dus ik mag het best even over Sinterklaas hebben. Ook omdat er een nieuwe Sinterklaasfilm in de maak is die Sinterklaas en de Pepernoten Chaos heet. Ik hoor niet tot de doelgroep, maar ik be... lees meer
-
Lang geleden dat ik aan de zanger Art Garfunkel dacht. Zijn stem hoorde ik dus ook al een tijdje niet, terwijl het een stem is die er zeer mag zijn, zeker in combinatie met die van zijn partner van toen, Paul Simon. Simon & Garfunkel, magisch duo. Later begon Garfunkel ook e... lees meer
-
In een Donald Duck uit mijn jeugd lees ik een avontuur van de Hiawatha, een kleine indiaan, toen een leeftijdgenoot. In deze Donald Duck praat hij nog zoals wij dachten dat indianen spraken als de Nederlandse taal hun taal was. Dus Hiawatha zegt: `Mij jou naar waterval brengen.’... lees meer