Nog een dikke week, maar ik heb het gevoel dat ik me intenser dan andere jaren op de kerstdagen moet voorbereiden. Wordt steeds meer een project dan een feest. Als ieder jaar sprak ik ook mensen die er he-le-maal niets aan doen. Ze zeggen er dan bij: “Lekker rustig.” Kan ik nog hebben, maar niet: “Gewoon een stamppotje. Tweede dag iets van de Chinees.”
Woord dat ik maar één keer per jaar uitspreek: optuigen. Terwijl ik de kerstboom optuig en ondertussen naar de fantastische kerstplaat van Clean Pete luister, denk ik ook aan de heer Rutte die nog nooit zo gealarmeerd klonk als eergisteren: oorlog komt in volle vaart op ons af.
De Rijksoverheid heeft een nieuwe publiekscampagne gelanceerd, tegen seksueel overschrijdend gedrag in ons dagelijks leven. Bedoeling is dat we daar grondig over nadenken. Een voorbeeld vat de campagne goed samen: je mag wel zeggen “Leuk jurkje!”, maar niet “Wat heb je eronder?” Toen ik dat las, flitste er opluchting door me heen: ik doe al lang mee met het leven en heb dat nog nóóit gevraagd, niet uit desinteresse, maar misschien ben ik zo opgevoed dat ik die belangstelling voor me houd.
De slagerij is populair, daarom hangt er een voorziening waaruit je na binnenkomst een nummertje moet trekken, ook als het er niet vol is. Ik heb het één keer gevraagd, ik was de enige klant: “Is een nummertje toch nodig?” Een van de vrouwen die de zaak bestieren, maakte korte metten met mijn vraag: “Het ding hangt er niet voor niets, meneer.” Ik knikte, geen speld tussen te krijgen.
Kan de `jij’ of `u’-kwestie me iets schelen? Gisteren kwam die in deze krant aan de orde. Toen ik ver weg in de vorige eeuw weleens bij IKEA kwam, hinderde het ge-jij me daar nogal. Te dwingend vond ik het, ja, IKEA kwam wat te dichtbij, dát was het. Laat me met rust, dacht ik, terwijl ik met harde tegenzin op zoek was naar iets wat ik tot mijn spijt enorm nodig had. Ja, dan kan `u’ of `jij’ me dus wel iets schelen. In veel situaties houd ik graag enige afstand, niet uit nuffigheid of zoiets, maar ik bepaal graag zelf wie ik tot op mijn huid voel.
Zaterdag las ik in deze krant dat we blij worden van kerstverlichting. Altijd wanneer ik van zoiets kennisneem, vraag ik me meteen af: is dat zo, werkt het bij mij zo? Onder anderen geluksprofessor Ruut Veenhoven komt in het artikel aan het woord: “Het is een algemene menselijke trek dingen op te leuken.” Doen we dus met al die lichtjes. Wanneer ik `opleuken’ lees of hoor, voel ik me onmiddellijk gealarmeerd, doordat ik zeker denk te weten dat iets wat niet leuk is, niet echt op te leuken valt, want dan is er in de basis al wat mis.
Je wordt al snel een zeurpiet als je telkens zegt dat je alwéér schrikt omdat er wéér iets niet mag of kan. Het zijn vaak beschamende beperkingen en ik probeer die langs me heen te laten waaien. Nooit zeg ik: “Het is me wat.” Maar ik denk het wel, maar dat denken is iets anders dan het uitspreken. Daarbij vind ik `Het is me wat’ woorden waarvan je gezicht een beetje grauw gaat hangen en ook komen er slappe krullen in je haar.
Gisterochtend zette ik vroeg de radio aan en hoorde een zorgvuldige middenstandstem zeggen: “De mensen hebben behoefte aan een stukje kwaliteit.” Korte pauze, die hoe kort ook toch een plechtige uitstraling had. Dan: “Zeker in deze tijd.”
Soms kost het moeite, maar ik heb geleerd niet meteen alles op te zoeken als ik iets niet weet of ergens niet op kan komen. Is zo makkelijk en efficiënt: tijdens het natafelen vraagt iemand hoe de hoofdstad van Albanië ook alweer heet. We pakken ons mobieltje en raadplegen google of een andere informatiebron. Binnen een paar seconden roepen we in koor: “Tirana!”
Altijd een uitstekend woord gevonden: onstuimig. Staat voor moeilijk beheersbare dynamiek en in mijn gedachten hangt er niets negatiefs omheen, niet alles hoeft beheersbaar te zijn. Zelf ben ik graag in een onstuimige stemming, terwijl ik niet weet of iedereen dat op prijs stelt. Maakt verder niet uit, in een onstuimige stemming kan ik heel goed in mijn eentje zijn.
