Knap

Het zal niemand ontgaan zijn dat volgende week het Rijksmuseum weer opengaat. Ik verheug me erop, niet op de opening, nee zeg, maar op een bezoek. De eerste keer dat ik er kwam, was ik acht. Ik was misdienaar in de kapel van de Sint Maartenskliniek in Nijmegen en eens per jaar gingen wij, misdienaars, een dagje uit, onder leiding van een strenge non die ons op orde hield. Het misdienaarreisje. Waarschijnlijk een verdwenen woord. Het Rijksmuseum was een van de bestemmingen. Toen zag ik De Nachtwacht voor het eerst in het echt. Vanwege de naderende opening van het museum kwam ik de afgelopen weken vaak een foto tegen van het befaamde schilderij van Rembrandt en telkens besefte dat ik er niets aan vind. Dat mag niet, geloof ik, maar dat kan me niet schelen. Ik zie heus wel dat het knap is, qua licht en perspectief, maar daarmee houdt het voor mij op. Mensen kunnen het woord `knap’ gewichtig uitspreken, met een bolle a en een p die bijna uit elkaar ploft. Inderdaad, zo knáp vind ik De Nachtwacht. Ik houd erg van veel werk van Rembrandt, maar dit schilderij hoort er niet bij. Misschien begon het al tijdens het misdienaarreisje. Ik kende De Nachtwacht natuurlijk van koektrommels en geborduurde lappen achter glas, maar toen ik ervoor stond, voelde ik grimmige teleurstelling. Dat kwam ook doordat ik merkte dat iedereen om me heen - en dat waren nogal wat mensen - het schilderij vereerde. Verering is iets anders dan bewondering. Ik bewonder graag, maar kan niet goed tegen verering. Vond ik een nuttig inzicht.