Nog even over vlees, want het gaat er de laatste dagen steeds over. En als je het woord `vlees’ vaak ziet staan, krijgt het iets, ja wat? Het wordt dan een kwestie van kauwen. Ik las dat vlees waarop je lang moet kauwen, weer populair wordt. Vooral in de toprestaurants. Houd ik niet van, lang op vlees kauwen. Dan ga ik er te sterk over nadenken, over het vlees dus.
Niets te klagen over de herfst dit jaar. We krijgen de prachtigste kleuren cadeau. In de fitnessclub zit ik op zo’n fitnessclubfiets en zie dat ik een kilometer of tien heb afgelegd. Waarom doe ik dat niet buiten, door de herfst? Voor het huis heb ik een fiets staan waarmee dat kan. Waarom ben ik binnen en houd ik een schermpje in de gaten waarop staat hoe hard ik ga? De coach komt vragen of alles goed is, want `je ziet eruit alsof je wéér behoorlijk nadenkt’. Ik zeg dat ik dat ook doe.
Met zout is ook iets aan de hand. Er worden getallen gepubliceerd die onze waakzaamheid mobiliseren. Dit soort informatie moet ik gedoseerd verwerken, anders durf ik niets meer tot me te nemen, behalve volstrekt onbespoten vruchten en water dat ik eerst heb gekookt en daarna in een geïsoleerde ruimte heb laten afkoelen. Van wat zout met ons kan doen, weten we heus wel. Met vlees is dat ook zo. Laten we het maar even over vlees hebben, want deze dagen kijken we elkaar soms met grote wanhopige ogen aan. Geen rookworst meer? Geen hotdog meer op een kille namiddag?
Zo nu en dan lees ik een artikel over de zelfrijdende auto, want ik wil niet van niets weten als die de normaalste zaak van de wereld is. Je zit dus met losse handen achter het stuur en ik begrijp dat het ongeveer een kwartier duurt voordat je je kunt overgeven aan deze situatie, want het is natuurlijk een dingetje: dat de auto doet waar je normaal zelf over beslist. Je moet wel waakzaam blijven. Dus niet wegzinken in een dutje of met de telefoon spelen, want als de auto zich gevaarlijk gedraagt, moet je zelf uiteraard als de bliksem ingrijpen.
Een woord waarvan ik houd, wintertijd. Ik geloof van alle woorden waar `winter’ in voorkomt, zelfs van winterse buien. Toen ik ooit aan een tijdschrift mijn mooiste woord mocht doorgeven, was dat `sneeuw’. De herfst is mijn seizoen, maar dat is omdat die maanden ons voorbereiden op de winter. In de winter kom ik thuis. Een echte winter bestaat niet meer, die keert over een jaar of twintig weer terug, maar die echte winter zit wel in mijn hoofd, om het zo maar eens te zeggen. Ik vind alles wat stiller en helderder om me heen. Zoiets is het.
Hoeveel filialen van de Bijenkorf zijn er nog in ons land? De aanwezigheid van de Bijenkorf, zegt iets over de status van de stad. Toen die uit Arnhem verdween, wisten we dat het daar bergafwaarts ging. Of dat werkelijk zo is, weet ik niet, maar telkens als ik door de betreffende winkelstraat loop, denk ik: hier stond eens de Bijenkorf. Wat ervoor in de plaats is gekomen, kan ik niet onthouden. Het is een winkelstraat met een zwakke plek geworden. Nijmegen is nooit aan een Bijenkorf toegekomen, maar misschien is dat wel een vorm van bescheidenheid.
Je hoeft maar even over je schouder te kijken en je ziet jezelf als kind door je geboortestad lopen, op een herfstige ochtend vol zacht licht. Je bent op weg naar school. En je kijkt over je andere schouder en het is vijftien jaar later dan toen. Weer een herfstige dag, je loopt door een andere stad dan je geboortestad, er is iets misgegaan in je leven, je vraagt je af hoe het de komende tijd moet. Het verleden is nooit ver weg, het meldt zich altijd, ook als je er geen erg in hebt of er niet om vraagt.
Altijd beluister ik met enig ontzag iemand die zegt afwegingen te maken. Afwegingen hebben iets gewichtigs. Daarom heten ze dus ook afwegingen. Ik zeg het nooit, besefte ik laatst, terwijl dat misschien wel goed is voor mijn gevoel voor eigenwaarde. Daarom ga ik me aan het eind van de dag afvragen: maakte ik vandaag afwegingen? Deze week telde ik twee momenten van afwegingen. Ze hadden beide met mijn huisarts te maken. De eerste afweging was: ga ik naar haar toe of niet? Soms heb je ergens last van zonder dat je weet wat je ermee moet.
Vorige week las ik een interview met de vorige voorzitter van de Tweede Kamer, Gerdi Verbeet. Ze zei dat ze een mensenmens is. Waarom ze dat zei, weet ik niet meer. Ja, naar aanleiding van een vraag natuurlijk, maar het moet nogal een vraag zijn geweest, want volgens mij zeg je niet terloops van jezelf dat je een mensenmens bent. Je knikt vriendelijk als anderen dat over je zeggen. Ik hoor het vaker, mensenmens. Ik neem aan dat dan bedoeld wordt dat je in mensen geïnteresseerd bent en met ze begaan.
Omdat het veel plaatsen herfstvakantie is, blijf ik er ook nog even in hangen. Wie mij kent, weet dat ik nooit zal zeggen dat vroeger alles beter was, want dat is niet zo. Paar dingen misschien, maar niet alles. Wat ik als ik naar mezelf kijk, wel beter vond is dat ik niet weg hoefde in de herfstvakantie, als leerplichtig kind dus. Mijn vader had trouwens geen herfstvakantie en mijn moeder zorgde voor ons en dacht nauwelijks aan vrije dagen – ze nam alles zoals het kwam.
